جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با توجه به اینکه اسلام آخرین و کاملترین دین مسلمانان هست و مبلّغان آن(پیامبر(ص) و ائمه) از قوانین کامل خدا(قرآن)مطلع هستند بنابر این انسانها را برای همدل و همزبان شدن و در کل برای رفیق و متّحد شدن سفارش کرد ه اند تا با حسن ظن،حسن خلق،همکاری،نصیحت و...با همدیگر ارتباط برقرار،و در آخر اگر خطایی داشتند یکدیگر را گذشت کرده و بر عکس اگر نسبت به هم خوبی کردند با تشکر کردن موجبات صمیمیّت، آرامش،بخشش به همدیگر،عزّت،پیشرفت و امیدواری باشند.که اینها از مشخّصه های مدینه فاضله بوده و وسیله سعادتمندی،رشد و ترقی در دو جهت مادی و معنوی.زیرا در این نوع جوامع افراد مشکل دیگری را مشکل خود دانسته و به او کمک کرده و آنچه را که برای خودپسندیده برای دیگری هم پسندیده است

هدف از انجام این پژوهش، بررسی و تبیین رویکردهای فلسفه تربیتی معلمان ابتدایی شهر مشهد و نقش نگرش انسان شناسی معلمان در انتخاب روش تدریس و مبانی تربیتی آنان بوده است. جامعه آماری این تحقیق 4000 نفر از معلمان مدارس ابتدایی شهر مشهد می‌باشد که 197 نفر به طور تصادفی از روش خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. این تحقیق از نوع توصیفی – پیمایشی بوده و برای انجام آن از سه نوع پرسشنامه برای سنجش فلسفه تربیتی معلمان، روش تدریس و نگرش انسان شناسی آنان استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که رویکرد تربیتی بیشتر معلمان شهر مشهد عمل گرایی است در حالی که نگرش آنان به انسان، نگرشی آرمان گرا، و روش تدریس آنان نیز بر مبنای وجود گرایی می‌باشد، که می‌توان علت این عدم هماهنگی را، عدم آگاهی معلمان از مبانی فلسفه تربیتی خود و نقش مهم آن در تربیت دانش آموزان دانست.

یکی از مهمترین آموزه های اسلامی مسئله معاد است. این آموزه بقدری از اهمیت برخوردار است که یکی از اصول دین اسلام به حساب آمده و بلافاصله پس از توحید قرار گرفته است. یکی از مباحث بحث برانگیز در موضوع معاد، بحث خلود و عذاب ابدی برخی از گناهکاران است.مسائلی که در این رساله با روش تحلیلی مورد کنکاش قرار می گیرند مسالی هستند از این قبیل که: دلایل عقلی موافقان ومخالفان عذاب ابدی وجاودانه چیست؟ اگردلایل این دوگروه متخاصم را درمقابل هم بگذاریم عقل به صدق کدام طرف رضایت می دهد؟ آیا ملاصدرا به عنوان سردمدار حکمت متعالیه موافق با عذاب ابدی است یامخالف آن؟

شیعه در لغت به معنی فرقه ، حزب ، گروه ، امت ، پیروان ، یاران ، هواداران ، همراهان ، همکاران و دوستان آمده است . در اصطلاح ، شیعه به آن دسته از مسلمانان گفته شده که حضرت علی بن ابی طالب علیه السلام را خلیفه ی شرعی بلافصل رسول خدا صلی الله علیه و آله می دانند . تعیین علی بن ابیطالب (ع)به جانشینی، از جانب رسول خدا (ص) و با وحی الهی انجام شده و نامگذاری شیعه بر پیروان علی (ع) نیز نخستین بار توسط پیامبر اکرم (ص) صورت پذیرفته است.تعدادی از صحابه رسول خدا (ص) ، از مصادیق شیعه به حساب می آیند .شیعیان به اصول توحید ، نبوت ، معاد ، امامت و عدل و نیز به فروعی چون نماز ، روزه ، حج ، زکات ، خمس و... معتقدند و در پاره ای از مسائل مانند تقیه ، بداء ، رجعت و... با دیگر مسلمانان اختلاف دیدگاه دارند .علامه امینی در کتاب ارزشمند خویش ، " الغدیر" ، در موضوعات مختلف با نقل روایات زیادی از اهل سنت ، شیعه و ویژگیهای آنان را شناسانده است . این پایان نامه با هدف شناسایی شیعه از خلال روایات الغدیر به نگارش درآمده است .کلیدواژه : رسول خدا (ص) ، علی بن ابی طالب (ع) ، شیعه ، اصول و فروع دین ، روایات الغدیر

یکی از متفکرین مسلمان که اندیشه اجتماعی او قابل توجه می‌باشد امام محمد غزالی (ه. ق 505 - 450) است . غزالی در عصری می‌زیست که دیدگاه غالب بر تفکر اندیشمندان گذشته را نوعی "فردگرائی" تشکیل میداده است . او به عنوان صوفی و زاهد در طریق تزکیه نفس و تشویق به زهد و قناعت و ذم دنیا و خوف از عاقبت گام می‌زده است . از این رو نه تنها غزالی بلکه اندیشمندان هم‌عصر وی بعد از او دنیا را مذموم می‌دانستند و برای مسائل دنیوی بطور عام و مسائل اجتماعی به طور خاص توجه و اعتباری مستقل قایل نبودند کمااینکه عده‌ای این نکته را دلیل افول علم تجربی دانسته‌اند. بنابراین نباید در اندیشه غزالی بدنبال جامعه‌شناسی غربی و در راس آن بینش "دورکیمی" بود بلکه آنچه غزالی و ابن خلدون و امثالهم بیان می‌کردند "اجتماعات " بوده نه جامعه‌شناسی به تعبیر قرن 19 و 20 . در نتیجه از این دسته دانشمندان نباید انتظار داشته باشیم که همانند دورکیم به تجزیه و تحلیل پدیده‌های اجتماعی بپردازند و بطور علمی پدیده‌های اجتماعی را از غیر آن جدا کرده و به بحث نشینند.

پایان‌نامه مشتمل بر یک مقدمه و هفت فصل می‌باشد: در مقدمه از ضرورت تحقیق، اهداف، فرضیه‌ها، پرسش‌ها، پیشینه و مفاهیم همچون معنا، حجیت، عقل، سنت و ... بحث شده است. در فصل اول ریشه عقل، معانی آن در لغت و مترادفات آن بیان کرده‌ایم. ریشه عقل عقال به معنای (بند شتر) نمی‌باشد بلکه عقل (قوه دراکه) ریشه‌اش عقل (مصدر به معنای منع) یا عقال (که مصدر و به معنای منع است) و یا از معقل منقول می‌باشد و حجا، کیاست و ... مترادفات عقل‌اند. در فصل دوم اصطلاحات علمی عقل بیان شده است که به معنای وجود مجرد ذاتا و فعلا آمده و به معنای قوه دراکه و عماله و به سرشت انسان که ممیز انسان از دیگر حیوانات است آمده است. در فصل سوم معانی و اطلاقات روایی عقل بیان شده است که از جمله معانی آن وجود مجرد ذاتا و فعلا که اولین مخلوق نامیده شده است و به معنای عقل عملی و نظری و ... آمده است. در فصل چهارم پژوهش به حجیت عقل در سنت پرداخته شده است که در اقوال معصومین و در سیره علمی آنها حجیت عقل یک امر بدیهی و روشن است. در فصل پنجم دیدگاه قرآن درباره حجیت عقل مطرح شده است و ثابت شده که قرآن ماها را به تعقل تحریک و بر‌می‌انگیزد. در فصل ششم بحث از حجیت عقل از دیدگاه خود عقل به میان آمده است. در فصل هفتم که فصل آخر این پژوهش می‌باشد از محدوده حجیت عقل بحث شده است و در ضمن عقیده امین استرآبادی نیز نقد شده است.

هدف این پژوهش مقایسه مولّفه‌های ارزش‌شناسی و انسان‌شناسی حکمت متعالیه ملاصدرا با اگزیستانسیالیسم الهی (کی‌یرکگارد ، یاسپرسو مارسل ) می‌باشد. حوزه معرفتی فلسفه تعلیم و تربیت فارغ از تعاریف بسیار گوناگونی که درباره آن وجود دارد، از دو منظر کلّی قابل بررسی است. از منظر اوّل، این حوزه معرفتی به مثابه قلمروی در طرح دیدگاه‌ها و نظریات فلسفی درباره ارزش و انسان محسوب می‌شود که سابقه‌ای به اندازه تاریخ تفکّرات بشری دارد. و منظر دوّم، می‌توان با مقایسه مولّفه-های ارزش‌شناسی و انسان‌شناسی حکت متعالیه ملاصدرا و اگزیستانسیالیسم الهی به وفاق‌ها، شباهت‌ها، تأثیر گذاری و تأثیر پذیری از یکدیگر پی برد. این پژوهش روش اسنادی_ تحلیلی می‌باشد. برای جمع آوری داده‌ها از روش سند کاوی استفاده شده است. برای این منظور به کتاب‌ها، مدارک، اسناد، پایگاه‌ها و مقالات و پژوهش‌هایی که به دیدگاه ملاصدرا و اگزیستانسیالیسم الهی پرداخته‌اند، مراجعه شده است. در تحلیل داده‌ها از روش توصیفی_ تحلیلی استفاده شده است. ملاصدرا درباره ارزش‌ها می‌گوید: ارزش‌ها با زوج محمول‌های حسن و قبیح، خیر و شر، مصلحت و مفسده، حق و باطل و طیب و خبیث و مانند این‌ها شناخته می‌شوند. منشأ ارزش‌ها در کمالات وجودی فرد، سیر تکاملی نفس و کمالات اولی می‌باشد. آزادی و حرّیت، عشق و تزکیه نفس. این ارزش‌ها خاصّ انسان و زمینه قرب الهی هستند. اگزیستانسیالیست‌های الهی معتقدند ارزش‌ها را انسان با انتخاب‌هایش خلق و آفرینش می‌کند. و هیچ ارزش ثابتی در دنیا وجود ندارد. ارزش‌هایی مانند ایمان به خداوند، ارتباط، آزادی، اختیار، تفرّد، مسئوولیت، کرامت و عشق در بین آن‌ها دارای اهمیّت می‌باشد. درباره انسان ملاصدرا می‌گوید: مقام انسان فراتر از مقام سایر موجودات، حتّی ملائکه است (اشرف مخلوقات بودن). هر چند صدرا معتقد به وحدت نفس و جسم است . جسم را مرتبه نازله نفس می‌داند ولی در نهایت به ثنویّت اعلی و ادنی درباره نفس می‌رسد. صدرا هویّت انسان را پسینی نه پیشینی می‌داند و معتقد است انسان خود باید سرنوشت خویش را بسازد. اگزیستانسیالیست‌های الهی معتقدند، تنها انسان است که از وجود برخوردار می‌باشد و باید تلاش کند که هستی دار گردد. انسان نباید خود را در این دنیا به امور بی فایده مشغول سازد. انسان باید از مرحله داشتن به بودن برسد. و در این راه ارتباط با دیگران در جهت هستی دار شدن از اهمیّت بیشتر برخوردار است. آنها معتقدند انسان‌ها در این جهان با وضعیت‌هایی روبه‌رو هستند و گریزی از آنها نیست، زلزله، سیل، مرگ، و... در مورد مرگ اعتقاد دارند که با مرگ افق تازه‌ای به روی انسان گشوده می‌شود و انسان فنا ناپذیر است.

در طول تاریخ و حیات فرهنگی انسان،‌کاروان شعرو ادب، پویا و همپا بادانش و معرفت بشری در حرکت بوده و بسیاری از رویدادهای سیاسی، اجتماعی، اعتقادات مذهبی و شخصیت‌های برجسته را در خود پرورانده و به زمان ما آورده است. نگارنده در این اثر، با عنوان «بازتاب سیره و شخصیت اهل بیت در متون ادبی و عرفانی از آغاز تا پایان قرن هفتم » می‌کوشد تا با کاوش و پژوهش در لابه‌لای کتب و دیوان ها، عبارات واشعاری که همانند آب زلال، تشنگی معرفت طلبان را بر طرف می‌کند ،‌شناسایی نماید وسیره و شخصیت اهل بیت– علیهم‌السلام- و اصول عقیدتی و شعائر و برخی اصطلاح‌های شیعی را که از آغاز تا پایان سده هفتم بر زبان شاعران و نویسندگان جاری شده و در دیوا‌‌ن‌هایشان موجود بوده، بیابد و آنها را بازگوید. کار این اثر، ابتدا با شناسایی متون ادبی و عرفانی دوره‌های مورد نظر آغاز گردید و سپس به تدریج با تأنی و استقصایی گسترده، یادداشت‌های شعری و نثری فراهم گشت. پس از تنظیم یادداشت‌ها، نخست عناوین براساس نام اهل بیت و رعایت تقدّم زمانی آنان و موضوعات و مفاهیم مطرح شده در خصوص آن بزرگواران دسته‌بندی گردید. آنگاه با رعایت ترتیب تاریخی کتب و دیوان‌های مورد نظر، شواهد آن‌ها ذکر و تحلیل و نتیجه‌گیری شد. برخی از متون نظم و نثری که دراین اثر، بیشتر از شواهد آن‌ها بهره گرفته شده است عبارتند از: ‌آثار سنایی، عطار و مولوی، دیوان‌های ناصر خسرو و قوامی‌رازی، کیمیای‌سعادت،‌ کشف‌الاسرار، کشف‌المحجوب، رساله‌‌‌‌ قشیریه و روض‌الجنان. از مجموع نتایج به دست آمده، در آثار منثور بیشتر به موضوعات:‌ علم و کرامات، خداشناسی، گزاردن حق صحبت، فقر، زهد، خوف، سخاوت،‌ صدقه، حج،‌ کظم غیظ،‌ عبادت و دعا،‌ و در آثار منظوم بیشتر به موضوعات و مفاهیمی چون مناقب حضرت علی- علیه‌السلام- ولایت و غدیر، ذوالفقار، خمسه طیبه و تولا پرداخته شده است.

بسم الله الرحمن الرحیمچکیدهقرآن کلام الهی و آخرین کتاب هدایت بشر است. این کتاب شریف دارای زبان خاصی بوده و هرچند معنایی سطحی از آن برای درک و فهم عموم ممکن و میسر است، اما کلامی است ذوبطون و دارای لایه‌های معنایی ای که هر کدام ژرف‌تر و عمیق‌تر از دیگری است.به همین دلیل برای فهم آن احتیاج به تفسیر می-باشد.مسلمانان برای فهم قرآن به سراغ تفسیر کلام الهی به روش‌های گوناگونی رفتند وکسانی را در این طریق الگوی خویش قرار دادند؛ اهل بیت رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و صحابه و تابعان ایشان. ما با بررسی تطبیقی روش تفسیری اهل بیت (علیهم السلام) با صحابه و تابعین به این نتیجه رسیدیم که در روش تفسیری صحابه و تابعیان کاستی‌ها و ناراستی‌هایی وجود دارد و ایشان دچار انحرافاتی گردیده‌اند. و در آنجا که به تفسیر قرآن پرداخته‌اند و در مسیر صحیح قدم برداشته‌اند، قطراتی را از چشم? وحیانی دریافت نموده‌اند و در مواردی نیز اقرار به این مساله نموده‌اند که آنچه دارند از اهل بیت و امیرالمومنین (علیهم السلام) دارند.ما در بخش اول به بررسی کلیات پژوهش پرداخته‌ایم سپس به مبانی و منابع تفسیری ایشان در نگاه تطبیقی پرداختیم و بعد از آن به روش‌های تفسیر صحیح و نکوهیده در نزد اهل بیت (علیهم السلام)، همچنین در بخش بعدی به سراغ صحابه و تابعیان رفته و روش‌های تفسیری به‌کار رفته توسط آنان را بررسی نمودیم و به ناراستیهای تفسیری و انحرافاتی که دچار شده‌اند بصورت کوتاه پرداخته‌ایم و در بخش آخر امثل? تفسیری ایشان را در روش‌های مشترک و مختص آورده‌ایم.کلید واژه: تفسیر، روش تفسیر، اهل بیت، صحابه، تابعین

با توجه به اینکه اهل بیت (ع) در بردارنده ی تمام فضیلتها وارزشهای والای انسانی هستند بسیاری از پیروان مذاهب دیگر با عنایت به این ارزشها به ایشان گرایش پیدا کردهاند.علاوه بر این در بین شاعران کسانی را می یابیم که با اشعاری زیبا وتوصیف جایگاه والای اهل بیت (ع)ذوق وعاطفه خود را به رشته ی آزمون درآورده اند ،شاعران مسیحی نیز از این قاعده مستثنی نمی باشند علت آننیاز فطری انسان به دین ومذهب میباشد.گرایش شاعران مسیحی به ویژه شاعران مسیحی لبنان به ادبیات متعهد لز رابطه ی مسیحییان وشیعیان با یکدیگر وهمچنین آشنایی آنان با اصول اسلام در نتیجه همزیستی با مسلمانان نشأت گرفته است .از طرف دیگر آثار منفی جنگهای جهانی اول ودوم بر لبنان باعث شد این شاعران اهل بیت (ع) را نمونه ی کامل ارزشهایی چون مقاومت ،آزادی خواهی وظلم ستیزی بیابند وعشق سرشار خود را نسبت به ایشان در ادبیات متعهد نمودار سازند واین ادبیات را با مقاومت پیوند دهند تا اراده ی هموطنان خود را با توجه به شخصیتهای دینی -تاریخی برانگیزانند.